Resocjalizacja
Poziom studiów: pierwszego stopnia
Forma studiów: stacjonarne (dzienne), niestacjonarne (zaoczne)
Czas trwania: 3 lata
Język zajęć: polski
Tytuł zawodowy: licencjat
Profil kształcenia: ogólnoakademicki
Zakład Resocjalizacji
Kierownik: Prof. UAM dr hab. Maciej Muskała
Opis
Specjalność resocjalizacja skierowana jest do osób, które chcą zdobyć wiedzę, umiejętności i kompetencje z zakresu profilaktyki niedostosowania społecznego, resocjalizacji oraz działań związanych z readaptacją społeczną osób opuszczających jednostki penitencjarne. Specjalność przygotowuje do podjęcia pracy z dziećmi i młodzieżą, które identyfikuje się jako zagrożone niedostosowaniem społecznym lub już niedostosowane oraz osobami dorosłymi w konflikcie z prawem. Specjalność resocjalizacja wyposaża studenta w wiedzę, umiejętności i kompetencje niezbędne do prowadzenia procesu diagnostycznego, projektowania, realizacji oddziaływań metodycznych o zróżnicowanym charakterze (profilaktyczne, resocjalizacyjne, readaptacyjne) oraz dokonania ich ewaluacji, tak w odniesieniu do pojedynczej osoby, jak i grupy, czy środowiska lokalnego. W czasie wykładów i konwersatoriów studenci poznają historię idei resocjalizacji, instytucje prowadzące tego rodzaju działalność, a także jej podstawy prawno-organizacyjne. Wiele uwagi poświęca się psychospołecznym mechanizmom rozwoju człowieka oraz czynnikom go zaburzającym. Studenci zapoznają się z najnowszą, opartą na dowodach naukowych wiedzą, dotyczącą skutecznych metod i technik prowadzenia oddziaływań profilaktycznych, resocjalizacyjnych oraz readaptacyjnych, które następnie doskonalą w czasie licznych warsztatów. Rozwijaniu kompetencji praktycznych służą hospitacje i praktyki zawodowe, podczas których studenci nie tylko poznają system profilaktyczno-resocjalizacyjny, ale mają również możliwość bezpośredniego udziału w jego funkcjonowaniu, co służy weryfikacji wiedzy teoretycznej, ale jest też istotnym elementem preorientacji zawodowej. Na praktykach studenci rozwijają również swoje kompetencje prakseologiczne, komunikacyjne, społeczne, kreatywne, etyczno-moralne i informacyjno-technologiczne. Organizacja kształcenia na specjalności sprzyja przygotowaniu do pracy w zespole i podejmowania w nim zróżnicowanych ról społecznych. Studia na specjalności resocjalizacja sprzyjają kształtowaniu refleksyjnemu spojrzeniu na własną rolę zawodową oraz twórczemu podejściu do metod i form pracy pedagogicznej. Uwrażliwiają na osoby, grupy, środowiska zagrożone lub już dotknięte problemami społecznymi, wzmacniają gotowość do działania w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia społecznego. Specjalność resocjalizacja przygotowuje zarówno do pracy w środowisku otwartym, jak i w instytucjach zamkniętych, angażujących się w oddziaływania resocjalizacyjne i readaptacyjne skierowane do zróżnicowanych odbiorców.
Wybrane przedmioty:
- Zagadnienia sprawiedliwości naprawczej.
- Socjologia dewiacji.
- Psychologia penitencjarna.
- Zarys rozwoju systemów resocjalizacyjnych.
- Pedagogika resocjalizacyjna.
- Diagnostyka resocjalizacyjna.
- Hospitacje placówek resocjalizacyjnych.
- Patologie społeczne.
- Metodyka pracy profilaktyczno-resocjalizacyjnej.
- Warsztat wychowawcy placówek dla nieletnich.
- Warsztat pracy kuratora sądowego.
- Warsztat pracy z rodziną.
Kompetencje absolwenta
- Posiada szeroką, opartą na dowodach naukowych wiedzę z zakresu pedagogiki, psychologii, socjologii, biologii oraz prawa, którą potrafi wykorzystać w odniesieniu do działalności profilaktycznej i resocjalizacyjnej.
- Potrafi przygotować i przeprowadzić zarówno diagnozę o charakterze psychopedagogicznym, jak i penitencjarnym.
- Projektuje programy profilaktyczne i resocjalizacyjne, dostosowane do specyfiki grupy docelowej, wykorzystując sprawdzone, oparte na dowodach naukowych metody i techniki.
- Potrafi budować relacje ze zróżnicowanym, tak w zakresie cech społeczno-demograficznych, jak i również motywacji, klientem.
- Skutecznie komunikuje się zarówno z podopiecznymi i ich rodzinami, innymi specjalistami oraz instytucjami.
- Potrafi pracować w zespole podejmując zróżnicowane role.
- Ewaluuje działania profilaktyczne i resocjalizacyjne, modyfikując je wedle potrzeb i okoliczności
- Działa zgodnie z zasadami etyki zawodowej.
- Potrafi animować i wspierać swoich wychowanków, ich rodziny i środowisko lokalne.
Perspektywy zawodowe
Absolwent specjalności resocjalizacja jest przygotowany do pracy w placówkach zajmujących się profilaktyką, resocjalizacją i readaptacją społeczną. Miejscem pracy absolwenta tej specjalności może być również społeczność lokalna, gdzie może wspierać osoby lub grupy będące w trudnej sytuacji życiowej, czy doświadczającej marginalizacji, animując ich rozwój.
W programie studiów I stopnia na kierunku pedagogika udokumentowana jest realizacja przygotowania pedagogicznego, przy czym uzyskanie uprawnień związanych z przygotowaniem pedagogicznym jest możliwe pod warunkiem kontynuacji przez studenta przygotowania merytorycznego, tj. ukończenia studiów II stopnia na kierunku pedagogika (zgodnie z Rozporządzeniem MNiSW z dn. 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. z 2021 poz. 890 t. j. z późn. zm.).
Możliwe stanowiska pracy
- Wychowawca w placówkach wsparcia dziennego (świetlicach socjoterapeutycznych, środowiskowych, młodzieżowych i klubach różnego typu).
- Pedagog podwórkowy/streetworker.
- Asystent rodziny.
- Koordynator pieczy zastępczej.
- Kurator społeczny (po przejściu odpowiednich procedur).
- Funkcjonariusz policji, straży miejskiej, służby więziennej (po przejściu odpowiednich procedur).
- Pracownik/założyciel fundacji, organizacji i stowarzyszeń zajmujących się profilaktyką, resocjalizacją i readaptacją społeczną osób niedostosowanych społecznie, pracą wychowawczą z dziećmi i młodzieżą, aktywizacją społeczności lokalnych.
- Pracownik instytucji samorządu terytorialnego zajmujący się profilaktyką (np. w miejskim wydziale zdrowia, czy centrum zarządzania kryzysowego).
Nasze pasje
Zakład Resocjalizacji prowadzący specjalność Resocjalizacja realizuje badania z zakresu profilaktyki, wychowania i resocjalizacji podejmowanymi zarówno w środowisku otwartym, jak i w instytucjach prowadzących pracę wychowawczą i resocjalizacyjną w środowisku zamkniętym. Tematyka ta ma swoje odzwierciedlenia także w realizowanych w Zakładzie Resocjalizacji na studiach licencjackich, w pracach licencjackich, projektach studenckich i kołach zainteresowań.
Ponadto Zakład Resocjalizacji jest jednym z inicjatorów powstania Obserwatorium zagrożeń dla ludzi młodych, https://www.obserwatorium.wlkp.pl, którego celem jest monitorowanie aktualnych czynników ryzyka oraz formułowanie zaleceń dotyczących szeroko rozumianej profilaktyki zjawiska z obszaru dewiacji społecznej. Prace w ramach Obserwatorium pozwoliły na przygotowanie „Raportu otwarcia”, który stanowił punkt odniesienia do wytyczenia celów działalności tego podmiotu.
Przy Zakładzie Resocjalizacji działa od 2006 r. Koło Naukowe Studentów Resocjalizacji „Dwa Światy” powstałe z inicjatywy dr Soni Dzierzyńskiej-Breś. Organizuje ono wraz z Zakładem Resocjalizacji cykliczne konferencje Dzień Twórczej Resocjalizacji, bierze udział w organizacji Ogólnopolskiego Konkursu Więziennej Twórczości Teatralnej oraz podejmuje działania z zakresu edukacji i profilaktyki niedostosowania społecznego nieletnich np. akcje „Sianie dobra”.
Członkowie Koła biorą czynny udział w życiu naukowym Uczelni - przygotowaniu, wsparciu technicznym i tłumaczeniu seminariów, czy konferencji organizowanych przez Zakład Resocjalizacji (np. polsko-amerykańskie seminarium naukowe zorganizowane pt. „Nowe kierunki w probacji”, podczas którego członkowie Koła byli odpowiedzialni za czynności administracyjne, logistyczne oraz związane z tłumaczeniem).
Członkowie Koła biorą udział w szeregu akcji o charakterze edukacyjnym, profilaktycznym, pomocowym – np. zorganizowali zbiórkę książek na Wydziale Studiów Edukacyjnych, Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej oraz na Wydziale Anglistyki. Książki trafiły do Ośrodka Kuratorskiego działającego w Poznaniu. Ponadto Studenci - członkowie Koła brali aktywny udział w organizowanym przez Areszt Śledczy w Poznaniu widzeniu rodzinnym, gdzie byli odpowiedzialni za zorganizowanie czasu dla dzieci skazanych, ucząc ich tym samym m.in. alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego rodziców z dziećmi.
Członkowie Koła w ramach poznawania polskiego systemu resocjalizacji biorą udział w hospitacjach placówek i instytucji resocjalizacyjnych (młodzieżowe ośrodki wychowawcze, zakłady poprawcze, zakłady karne) zapoznając się z zasadami oddziaływań resocjalizacyjnych, wymogami i warunkami pracy w poszczególnych podmiotach.
Absolwenci
Milena Mizio:
Uważam, że studia licencjackie na specjalności resocjalizacyjnej zdecydowanie rozwinęły moje wiadomości na temat problemów społecznych oraz nt. współczesnej resocjalizacji. Wysoki poziom merytoryczny zajęć specjalnościowych spowodował, że kontynuuję studia magisterskie o tematyce resocjalizacyjnej, a także dodatkowo - terapeutycznej. Zajęcia specjalnościowe były dla mnie wyjątkowe - zawsze podawano konkretne, praktyczne informacje, czekałam na nie z największym zainteresowaniem. Mnogość wiadomości pozwoliła mi rozwinąć się też w wielu aspektach, zarówno naukowym jak i zawodowym. Myślę, że studia licencjackie podały mi solidną dawkę wiedzy, którą wykorzystuję w praktyce. Nie żałuję wyboru, ponieważ niniejsze 3 lata były wykorzystane maksymalnie. Polecam :)