W piątkowy wieczór 21 października 2022 roku w pięknej, historycznej sali koncertowej Muzeum Zamku Górków w Szamotułach odbyło się niezwykłe spotkanie, w którym oprócz prelegentek i przybyłych gości uczestniczyły „nieme” bohaterki podróży w czasy dzieciństwa – polskie lalki celuloidowe. To one stały się ważnym atrybutem dorosłego życia Autorek książki pt. „Polskie lalki celuloidowe” prof. dr hab. Doroty Żołądź-Strzelczyk (Wydział Studiów edukacyjnych UAM) i Alicji Sztylko. Obie Panie nie tylko mogą poszczycić się znacznymi ilościowo i jakościowo prywatnymi kolekcjami, ale także pasjonują się historią lalek celuloidowych oraz nadają im „życie po życiu”, pozwalając im trwać, choć nieco w zmienionej roli. Z tych fascynacji narodził się wspólny naukowy projekt, efektem którego jest pierwsza na rynku polskim książka poświęcona historii rodzimych lalek celuloidowych. Panie Dorota Żołądź-Strzelczyk i Alicja Sztylko podczas promocji monografii opowiedziały o tym jak powstawała książka, zdradzając tajniki archiwalnych poszukiwań zakrojonych na szeroką salę oraz „badania” porównawczego zachowanych egzemplarzy. Dorota Żołądź-Strzelczyk serdecznie podziękowała za wsparcie finansowe umożliwiające wydanie książki w tak pięknej szacie graficznej Pani Dziekan Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM prof. dr hab. Agnieszce Cybal-Michalskiej oraz Panu Dyrektorowi Muzeum Michałowi Kruszonie. Zaproszeni goście toczyli interesujące rozmowy, racząc się pyszną kawą z Szamotulskiej palarni Zao Coffee.
Niewątpliwie prezentowana monografia stanowi vademecum wiedzy o dziejach polskich lalek celuloidowych. Zachwycają się nią zarówno kolekcjonerzy – przybyli na promocję książki, dostrzegając rzadkie modele lalek, jak i badacze dziejów kultury materialnej – reprezentowani przez przedstawicieli muzeum, który odnajdują przykłady różnego wytwórstwa celuloidowych lalek. Dla wielu z obecnych, w tym przedstawicieli Zakładu Historii Wychowania WSE UAM (m.in. prof. UAM dr hab. Krzysztof Ratajczak) oraz historyków m.in. prof. UP dr hab. Urszuli Kicińskiej (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie) świat przedstawianych lalek nie tylko przywrócił pamięć dzieciństwa, ale także wzbudził refleksje nad znaczeniem zabawki w życiu człowieka.
Katarzyna Kabacińska-Łuczak
