Laboratorium Historii Wychowania XIX i XX wieku
Laboratorium Historii Wychowania XIX i XX wieku jest jednostką zajmującą się badaniami dziejów oświaty i wychowania XIX i XX wieku. Jest emanacją istniejącego od 1967 Zakładu Historii Wychowania, którego twórcy, tj. profesorowie Stanisław Michalski, Jan Hellwig, Wiesław Jamrożek także tym historycznym okresem naukowo się zajmowali.
W szeroko zakrojonej formule naukowo-badawczej znajdują się m.in.:
- metodologia badań historycznych oraz społecznych;
- dzieje historii wychowania w wymiarze krajowym i międzynarodowym;
- dzieje myśli i praktyki edukacyjnej na ziemiach polskich w XIX i XX stuleciu, w
szczególności: dzieje szkolnictwa i reform szkolnych, polityka oświatowa, ideologie
wychowawcze;
- dzieje kształcenia specjalnego oraz innych grup marginalizowanych (np. chłopstwo)
- działalność organizacji dziecięcych i młodzieżowych, np. historia polskiego skautingu
(harcerstwo); młodzieżowe organizacje opozycyjne w okresie PRL;
- pedeutologia w wymiarze historycznym i współczesnym
- historia kobiet (edukacja kobiet, historia kobiet w akademii jako naukowczyń i studentek,
biografie kobiece); historia emancypacji przez edukację;
- polonijna i polska edukacja za granicą;
- edukacja europejska – w perspektywie historycznej i współczesnej;
- edukacja w krajach frankofońskich;
- podręczniki szkolne (analiza krytyczna ich zawartości dawniej i dziś);
- historia języka.
Laboratory of the History of Education in the 19th and 20th Centuries is a research unit dedicated to studying the history of education during these two centuries. It is an extension of the Department of the History of Education, established in 1967, whose founders – Professors Stanisław Michalski, Jan Hellwig, and Wiesław Jamrożek – also focused their scholarly work on this historical period.
The laboratory's broad research framework includes:
- Methodology of historical and social research;
- The history of education both nationally and internationally;
- The history of educational thought and practices in Poland during the 19th and 20th centuries,
particularly: the history of schooling and educational reforms, education policy, and educational
ideologies;
- The history of special education and other marginalized groups (e.g., the peasantry);
- The activities of children’s and youth organizations, such as the history of Polish scouting
(harcerstwo) and youth opposition movements during the communist period;
- The history and contemporary study of the teaching profession (pedeutology);
- Women’s history, focusing on women's education, the role of women in academia as scholars
and students, and women’s biographies; the history of emancipation through education;
- The education of Polish communities abroad and Polish education overseas;
- European education, in both historical and contemporary perspectives;
- Education in Francophone countries;
- School textbooks (critical analysis of their content in the past and today);
- The history of language.
prof. UAM dr hab. Justyna Gulczyńska
Kierownik Laboratorium