Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu: Nauczyciel – Czas – Przestrzeń – Szkoła - sprawozdanie

Była to już piąta konferencja naukowa zorganizowana przez dwie współpracujące ze sobą od wielu lat uczelnie, a jej pomysłodawczyniami od samego początku są: prof. UAM, dr hab. Małgorzata Kabat i prof. UZ, dr hab. Ewa Pasterniak–Kobyłecka. Tegoroczna tematyka naukowej dyskusji o szkole i pracy nauczyciela dotyczyła różnorodności form edukacyjnych. Wszystkich uczestników powitała prof. UZ, dr hab. Ewa Pasterniak–Kobyłecka. Następnie zaprosiła do otwarcia konferencji Panią Dziekan Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM prof. zw. dr hab. Agnieszkę Cybal–Michalską, która wskazała na aktualność problematyki obecnej konferencji, której efekty mogą stać się nowymi korytarzami współpracy naukowców z wielu ośrodków naukowych. Vice Dyrektor Instytutu Pedagogiki prof. UZ dr hab. Krzysztof Wąż również wygłosił kilka słów odwołując się do swojej misji spełnionego pedagoga. Jako ostatnia witała gości, władze obu uczelni i wszystkich zgormadzonych przed ekranami komputerów prof. UAM, dr hab. Małgorzata Kabat. Zaznaczyła, że zmieniające się zewnętrzne okoliczności, w jakich ujawnia się dynamiczny rozwój gospodarczy, społeczny i cywilizacyjny oraz pojawiający się kryzys i zawirowania oddziałują na skonkretyzowanie się urozmaiconych form edukacji. Niezależnie od ich organizacyjnej koncepcji zawsze przed oświatą stało i stoi ważne zdanie dotyczące ciągłego przetwarzania i dostosowywania się do wyzwań i promowania kształcenia na jak najwyższym poziomie. Zatem, podjęta dyskusja może wskazać na interesujące pomysły i rozwiązania dotyczące wybranej formy lub form, które są warte zastosowania w codziennej nauczycielskiej praktyce. Ponadto, Pani profesor w nieszablonowy sposób wyjaśniła symbolikę liczb: trójki i piątki.

Bardzo bogaty program (80 prelegentów) obejmował obrady, które toczyły się przez cały dzień w pięciu sesjach. W pierwszej zatytułowanej: Odbiorcy edukacji, ich preferencje, potrzeby i oczekiwani obrady prowadziły: prof. UAM, dr hab. Małgorzata Kabat oraz prof. UZ, dr hab. Ewa Pasterniak-Kobyłecka. Problematyka wygłoszonych referatów dotyczyła m.in.: charakteru zróżnicowanych form edukacji, ze szczególnym uwzględnieniem tutoringu eksperckiego w praktyce akademickiej, uwarunkowań zmian w kształceniu uczniów zdolnych, edukacji inkluzyjnej dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, doradztwa zawodowego w uczniowskiej perspektywie, edukacji tanatologicznej i jej potrzebie włączenia w nurt edukacji szkolnej, przestrzeni lokalnej i jej zasobów przyrodniczych we wspieraniu edukacji i wychowania podopiecznych z umiarkowanym zaburzeniem rozwoju intelektualnego oraz potrzeby wielokulturowego kształcenia nauczycieli ze względy na coraz większą liczbę dzieci cudzoziemskich w polskiej szkole.

Obrady sekcji drugiej pt. Przykłady dobrych praktyk w różnych formach edukacji moderowały dr hab. Ewa Pasterniak-Kobyłecka, prof. UZ oraz dr Iwona Banach. Mogliśmy wysłuchać następujących wystąpień: Profesjonalny nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej w opiniach studentów; O potrzebie refleksyjnego podejścia do edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną; Centra nauki w przestrzeni edukacyjnej; Rówieśnicze „pogotowie samopomocowe”; Znaczenie profilaktyki pozytywnej w działaniach profilaktycznych w szkole; Współczesne wyzwania dla edukacji wczesnoszkolnej w perspektywie nowego paradygmatu dydaktyki 5.0;Zmieniając przestrzeń nauczania. Jak szkoła Edu Station w Maszewie kształtuje nową erę edukacji; Czego nauczyła nas pandemia i jakie wyzwania pozostawia przed nami system edukacji?;Kompetencje nauczycieli przedmiotów zawodowych; Jaki jesteś współczesny uczniu? Outdoor Education jednym z rozwiązań na poprawę jakości edukacji; Wykorzystanie czytania i myślenia krytyczno-twórczego przy omawianiu lektur w edukacji wczesnoszkolnej;Znaczenie odraczania gratyfikacji; Coaching edukacyjny jako proces wspomagający nauczyciela w kształtowaniu postaw prospołecznych ucznia;Crucial factors affecting the level of proficiency in English as a foreign language; Zadania nauczyciela języka polskiego; Przykłady dobrych praktyk wobec uczniów klas I-III realizujących obowiązek szkolny w edukacji domowej;Edukacja seksualna i seksualność młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie jako wyzwanie dla rodziców i terapeutów. Mogliśmy się dowiedzieć o wielu innowacjach podejmowanych przez szkolnych wychowawców. Dostrzeżono również rolę placówek edukacji nieformalnej.

Uczestnikami trzeciej sesji zatytułowanej Różnorodność form edukacji zaopiekowały się: dr hab. Małgorzata Kabat, prof. UAM i dr Ewa Johnsson. Tytuły referatów to: Szkolna Skala Życzliwości jako narzędzie wspomagające proces diagnozowania i kształtowania klimatu szkoły;Znaczenie kompetencji komunikacyjnych opiekunów w relacji z uczniami uczęszczającymi do szkoły;Dwujęzyczność jako problem komunikacyjny w pracy logopedy; Czytanie wrażeniowe; Komiks jako medium edukacyjne dla najmłodszych (nauka matematyki); Licealiści uczestniczący w pracach samorządu uczniowskiego - najcenniejsze wartości dla badanych i ich wiedza oraz zaangażowanie w ten obszar aktywności pozalekcyjnej; Pójście za naturą. Swobodna ekspresja dziecka w teorii francuskich psychopedagogów; Dylematy funkcjonowania psychologa w szkole w kontekście hipotezy o kryzysie psychicznym uczniów; Edukacja między Islamem a neoliberalizmem. Kilka uwag o kształceniu w Maroku; Gamingu jako współczesnej realizacji idei andragogicznych. Tu także zwrócono uwagę na wiele interesujących aspektów procesu edukacji.

Obrady sesji czwartej pt. Edukacja artystyczna i terapia prowadziły: dr hab. Lidia Kataryńczuk-Mania, prof. UZ oraz dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ. Byliśmy słuchaczami następujących wystąpień: Edukacja muzyczna - wybrane aspekty i konteksty uczenia się gry na instrumentach;Oddziaływania twórcze i muzykoterapeutyczne w procesie kształcenia przyszłych nauczycieli (pedagogów); Wokalno-pedagogiczna kultura nauczycieli – edukatorów muzyki; Emisja głosu mówionego i śpiewanego nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej;Muzykoterapia w pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych w refleksji muzykoterapeuty; Muzyka z matematyką jako komunikatory w edukacji dziecka; Zajęcia teatralne na uczelniach wyższych - rola i zadania;Problem diagnozowania sprawności komunikacyjnych w logopedii;O potrzebie stosowania działań terapeutycznych w edukacji muzycznej;Specyfika pracy muzycznej z dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi; EDUMUZowe inspiracje muzyczno-ruchowe;Formy muzycznych oddziaływań edukacyjnych w procesie transformacji cyfrowej; Autorytet nauczyciela edukacji muzycznej: konieczność, wyzwanie, czy przeżytek?;Moja edukacja plastyczna w szkolnej przestrzeni XXI wieku. Arteterapia nie tylko w teorii;Rola języka w kształtowaniu percepcji świata przez dzieci przedszkolne;Istota wielostronnego rozwoju dziecka na przykładzie Przedszkola Miejskiego Integracyjnego nr 8 „Zamek Skarbów” w Słupsku;Przywództwo transformacyjne w rozwoju szkoły;Świetlice szkolne jako miejsca spotkań rówieśniczych. Podkreślono rangę edukacji estetycznej, która często jest w Polsce obszarem zaniedbywanym.

Ostatnią sesję piątą dotyczącą Edukacji jako inwestycji w człowieka prowadził team: dr hab. Eunika Baron-Polańczyk, prof. UZ oraz dr Jacek Jędryczkowski. Tematy referatów były następujące: Zaspokajanie potrzeb początkujących nauczycieli we współpracy międzynarodowej – projekt Digital TA;Zastosowanie narzędzi ICT w dydaktyce języka niemieckiego - raport z badań;Wyniki badań Naomi Baron; Dziecięcy dyskurs o relacjach rówieśniczych na „szklanych podwórkach” po edukacji zdalnej; Interakcje i aktywizacja - efektywność narzędzi edukacji zdalnej w kształceniu na przykładzie nauczania języków obcych; Podmiotowość relacji jako podstawa zmian we współczesnej szkole;Nauczycielwobec szkoły - szkoły wobec nauczyciela, Autorski program „Wzmocnij siebie” jako przykład międzyinstytucjonalnej współpracy badawczo-wdrożeniowej orazMagia nauk przyrodniczych. Zaprezentowane referaty stanowiły swoistą klamrę od naukowej refleksji o różnorodnych formach edukacji na początku pierwszej sesji do uwarunkowań relacji pomiędzy nauczycielem a uczniami w ostatnim spotkaniu.

Przez cały czas trwania konferencji uczestnicy i uczestniczki dialogowali na czacie, wymieniali swoje pomysły, pytali, dyskutowali. Na zakończenie spotkania prof. Małgorzata Kabat podziękowała prelegentom i prelegentkom za wysoką merytoryczną jakość przygotowanych wystąpień, za wysiłek włożony w opracowanie ważnych kwestii naukowych, który świadczy o profesjonalnym i rzetelnym podejściu do tematyki konferencyjnej oraz zaznaczyła, że wymiana informacji posłuży wszystkim w budowaniu przestrzeni współpracy oraz skłoni do dalszych poszukiwań. Prof. Ewa Pasterniak-Kobyłecka zaprosiła uczestników za rok na kolejną odsłonę poznańsko-zielonogórskiej platformy naukowej refleksji.

mgr Jakub Niewiński  

sekretarz konferencji